با شروع فصل پاییز و سرما، رشد و نمو درختان متوقف شده و به خواب فرو می‌‌روند. عموم بر این باورند که درختان در خواب نیاز به رسیدگی و نمو ندارند، در صورتی که بهترین زمان برای اصلاح خاک همین زمان است. شما می‌توانید با دادن کود به درخت در این فصل، زمینه را فراهم کنید که در فصل بهار آمادگی بهتری برای رشد و میوه دهی داشته باشد.
درختان به علت ریشه‌های عمیقی که دارند بخصوص درختان چندساله و قدیمی‌تر، بهبود و اصلاح خاکشان دشوارتر است و باید کودی که در فصل خواب، به آنها داده میشود عمیقتر درون خاک قرار گیرد تا به نوک ریشه‌ها برسد و اگر کوددهی به شکل پاششی، یا سطحی انجام شود، به ریشه نرسیده و دیر جذب میشود. بنابراین نزدیک ریشه درخت، چاله هایی با عمق مناسب با نوع درخت حفر می‌کنند و آنها را با مخلوط کودهای آلی و شیمیایی پر می‌کنند که به آن چالکود گفته میشود.
روش چالکود یکی از بهترین و ساده ترین روشهای درست کوددهی است که در زمستان موجب آماده شدن کود در زیر خاک برای استفاده درخت در اول فصل بهار میشود و مناسب ترین مکان برای تماس ریشه‌های فعال و جوان درختان با ترکیبات کودی و در نتیجه افزایش راندمان جذب مواد غذایی میباشد. درختانی که با چالکود زمستانی تقویت می‌شوند دارای رشد و میوه دهی بهتر در فصل بهار هستند. چالکود بایستی بلافاصله پس از حفر با کود آماده شده، پر شود. طولانی شدن این امر، باعث وارد آمدن خسارت و آسیب جدی به ریشه درختان می‌گردد.
متاسفانه درختان میوه در کشور ما به علت های گوناگونی دچار عدم تغذیه صحیح هستند بنابراین کود دهی درباغ های میوه اهمیت زیادی دارد. روش چالکود یکی از بهترین و ساده ترین روشهای درست کود دهی است که در زمستان موجب آماده شدن کود در زیر خاک برای استفاده درخت در اول فصل رشد گیاه می شود.روش چالکود از روش پخش سطحی کود مزایای بیشتری دارد و موجب جذب بهتر کود توسط ریشه، تهویه بهتر و نفوذ بهتر آب می شود .
بهترین زمان انجام روش چالکود در فصل زمستان و بهمن ماه است تا از ابشویی کودها جلوگیری شود وهمچنین فرصت باقی مانده تا فصل بهارموجب می شود تا براثر بارندگی عناصر ازاد شده و ریشه از آن کمک بگیرد.
بهترین مکان برای کود، در فاصله اندک از ریشه‌های فعال گیاه است زیرا توانایی ریشه‌های جوان و فعال در جذب آب و عناصر غذایی بیش از ریشه‌های اصلی و قطور درختان میباشد. به طور کلی حفر چالکود برای درختان مسن باید یک متر با تنه درخت فاصله داشته باشد تا از قطع ریشه‌های اصلی درخت خودداری شود.
در اکثر درختان ریشه‌های جوان و مویین که جذب آب و مواد مغذی را به عهده دارند، زیر آخرین شاخه‌های جانبی قرار گرفته اند. پس بهترین نقطه برای حفر چاله زیر قسمت بیرونی شاخه‌های جوان درخت میباشد. حفر چاله در این منطقه باعث میشود کمترین خسارت به ریشه‌های اصلی و قطور درخت وارد شود. البته در صورت شنی بودن خاک، چاله‌ها را در ۱/۲ انتهایی سایه شاخه‌های جوان حفر کنید و در صورت رسی بودن خاک، چاله‌ها را در ۱/۳ انتهایی ایجاد کنید.
هنگامی که نوک ریشه درختان را در گودال دیدید، مکان درست را حفر کرده اید. اگر دو درخت در کنار یکدیگر قرار دارند و گودال چالکود را برای آنها مشترک در نظر گرفته اید، نیاز نیست کود را دوبرابر کنید، زیرا این کار باعث اذیت ریشه و درختان میشود.
همچنین محل چاله‌ها بهتر است که در مسیر جریان آب باشد زیرا ریشه درختان به طرف آب حرکت میکند، بنابراین از حفر چالکود بر پشته‌ها خودداری نمایید. کود پس از آبیاری یا بارندگی در رطوبت خاک حل شده و از طریق ریشه جذب درخت میشود. در صورتی که آبیاری به شکل قطره‌ای انجام میشود نزدیک‌ترین قطره‌چکان، مکان خوبی برای حفر چالکود است. در آبیاری‌های بارانی یا غرقابی تفاوتی در انتخاب محل مناسب وجود نداشته و می‌توانید کلیه نقاط ممکن را انتخاب کنید.
در این روش ابتدا چاله هایی را در نزدیک تنه درخت حفر می کنند . محل حفر چاله باید در 3/1 قسمت انتهای سایه انداز درختان باشد زیرا اکثر ریشه ¬های جوان و فعال در این محل وجود دارند . ریشه¬ های جوان و فعال بیش از ریشه های اصلی و قطور آب و عناصر غذایی را جذب می کنند . محل چاله ها بهتر است که در مسیر جریان آب باشد.
برای هر درخت میوه باید دو تا چهار چاله حفر شود اما تعداد چاله ها بسته به نوع درخت، وضعیت خاک، سن درخت و ... متفاوت است . در باغ های پر تراکم می توان یک چاله بین هر دو درخت حفر کرد . اگر تعداد چاله کم باشد، تماس ریشه درختان با مناطق اصلاح شده خاک کم می شود و اثر مطلوبی ندارد .
معمولا عمق چاله باید 30 تا 60 سانتی¬متر باشد اما به طور کلی عمق چاله به عمق پراکنش ریشه های درخت بستگی دارد . اگر شما با بیل و کلنگ چاله را حفر نمایید ، قطر چاله¬ ها بین 30 تا 60 سانتی¬متر خواهد شد اما اگر برای حفر چاله از مته پشت تراکتوری استفاده نمایید ، قطر چاله حدود 40 سانتی¬متر می شود.
هنگام حفر چاله خاک هایی را که بیرون ریخته اید را در فاصله بین ردیف¬های درختان پخش کنید و چاله کنده شده را با کود پر کنید . به اینصورت که قسمت پایین چاله را با کود دامی و سپس کودهای شیمیایی را با 5 کیلوگرم کود دامی پوسیده مخلوط ودر ته چاله بریزید و بقیه چاله ها با کود دامی پوسیده پر کنید .
اگر از چاله ها به خوبی نگهداری کنیم لازم نیست که هر سال چاله حفر نماییم بلکه حفر چاله یک بار برای چندین سال کافی خواهد بود. برای اینکه رشد ریشه در داخل چالکود بهتر شود باید رطوبت و تهویه به میزان مناسبی باشد . خیسی بیش ازحد و خشکی توده کود داخل چالکود سبب کاهش کارایی می شود.
از خشکیدگی سر شاخه های درختان میوه جلوگیری می کند.
سبب توسعه و رشد ریشه درختان میوه می شود.
موجب افزایش سطح برگ در درختان میوه می شود.
سبب بهبود کیفیت میوه ها می شود.
با کندن حفره ها و پر کردن آنها با مواد آلی نفوذپذیری آب به داخل خاک افزایش می یابد.
مشکل علف های هرز تا حد زیادی کاهش می یابد.
کودهای شیمیایی غیر متحرک در خاک به راحتی توسط جریان آب در دسترس ریشه درخت قرار می گیرند.
با روش چالکود کارایی مصرف کود افزایش و مقدار مصرف کود در هکتار را می توان کاهش داد.
