علائم کمبود نیتروژن در اوایل فصل رشد به صورتی است که برگ های پائینی درخت کم رنگ تر، ریزتر و همراه با کاهش سطح برگ و کاهش رشد شاخه و تاج درخت می باشد و در پائیز برگ های پیر زردتر بوده و زودتر از معمول می ریزند . کمبود نیتروژن در اوایل فصل موجب زردی برگ سرشاخه ها، کاهش رشد، کوچکی برگ ها و باریک ماندن شاخه های تازه رشد کرده گردیده و در اواخر فصل موجب کم مغز شدن و سبکی دانه ها می گردد در شروع مغز رفتن پسته، در صورت تامین نشدن نیتروژن مورد نیاز درختان پسته، برگ های اطراف خوشه های پسته زرد خواهد شد.
معمولا موقعی اتفاق می افتد که کود نیتروژن دار زیادی مورد استفاده قرار گیرد. در کاربرد مقادیر زیاد نیتروژن اولین اثر آن ریزش برگ ها می باشد. سپس درختان توان زیادی دررشد سبزینه ای مجدد پیدا می کنند. برگ ها ممکن است در اثر رشد بیش از حد، حلقه ای شده و به دور خود بپیچند. از علائم دیگر مسمومیت نیتروژن ، خروج شیره گیاهی از نوك میوه ها بوده که این شیره گیاهی، پس از این که در معرض هوا قرار گرفت، به تدریج سیاه می شود . بهره گیری از تجزیه آب و خاك و در نظرگرفتن توصیه های علمی در کاربرد کودهای ازته باعث پرهیز از استفاده بیش از حد کود و در نتیجه افزایش کارایی عملیات مدیریتی باغ می گردد.
علائم کمبود فسفر به ندرت بر روي برگ درختان پسته مشاهده می شود. در صورت کمبود این عنصر در گیاه، برگ سرشاخه ها ارغوانی و برگ ها به تدریج می ریزند، ساقه ها باریک شده و فاصله میانگره ها زیاد می گردد. برهنه شدن درخت و محدود شدن رشد ریشه نیز از دیگر علائم کمبود می باشد. دیر باز شدن جوانه ها و برگ هاي سبز رنگ پریده نیز از کمبود فسفر می تواند ناشی گردد. شاید بارزترین نشانه کمبود فسفر سبز تیره شدن رنگ برگ هاي پیر باشد.
در صورت کمبود این عنصر در گیاه، برگ ها، کم رنگ و حاشیه آنها به سمت بالا پیچیده و قسمت زیرین آن به رنگ قهوه اي، خاکستري یا مسی در می آید. این علائم ابتدا در برگ هاي پیرتر ظاهر می شود. آنچه نتایج تجزیه برگ نشان می دهد برگ هایی که کمبود پتاسیم دارند حاشیه سوختگی قهوه اي را نشان می دهند. بعضی مواقع زیاد بود عناصريمثل سدیم و حتی کلسیم و منیزیم می تواند باعث کمبود پتاسیم در گیاه گردد و اجازه ندهدکه پتاسیم نقش خود را در گیاه به خوبی ایفا نماید . باید دقت نمود که علائم حاشیه سوختگی در اثر زیاد بود بور نیز می تواند اتفاق افتد.
کمبود گوگرد در گیاه پسته علائمی شبیه به علائم کمبود نیتروژن دارد. زردي برگ هاي جوان و قسمت هاي انتهایی گیاهان علائم کمبود گوگرد می باشد. کمبود گوگرد می تواند باعث کاهش رشد گیاه و نازکی ساقه ها و پیچیدگی برگ ها شود. حدود بحرانی گوگرد در پسته مشخص نیست و تاکنون در این مورد گزارشی منتشر نشده است. به دلیل بالا بودن غلظت یون سولفات در برخی از آب هاي آبیاري و مصرف کودهاي با بنیان سولفات و یا گاهاً مصرف زیاد اسید سولفوریک و گچ در باغهاي پسته، امکان دارد در جذب نیترات، فسفات و سولفات در گیاه رقابت ایجاد شود که تحقیقات مستندي در این خصوص تاکنون صورت نگرفته است اما مشاهده شده است در باغ هایی که غلظت آنیون سولفات در محیط خاك بالاست غلظت نیتروژن و فسفات در گیاه پایین بوده است.
در خاك، کلسیم درارتباط با منیزیم و سدیم بررسی می شود و فاکتور نسبت جذب مشخص کننده وضعیت این (Ca/Mg ) و همچنین نسبت کلسیم به منیزیم (SAR) سدیم کمتر از 15 و نسبت (SAR) عنصر در خاك می باشد. به طور کلی نسبت جذب سدیم بیشتر از یک در محلول خاك نشان دهنده وضعیت نسبتاً (Ca/Mg) کلسیم به منیزیم مناسب کلسیم در خاك می باشد. گیاهان مبتلا به کمبود کلسیم برگ هاي جوان و نزدیک انتهاي شاخه به شکل چروکیده و کج درآمده و نوك برگ ها و حاشیه آنها به طرف بالا و یا پائین لوله می شود. کمبود کلسیم باعث عارضه اضمحلال پوست استخوانی یا لکه پوست استخوانی در اوائل اردیبهشت در مرحله ارزنوشدن و هنگام توسعه میوه می گردد.
کمبود آن در گیاه سبب کاهش مقدار کلروفیل و در نتیجه کند شدن رشد گیاه می شود .ظهور رنگ زرد بین رگبرگ ها در برگ هاي مسن گیاه از علائم کمبود آن به شمار می رود.
در صورت کمبود، سبزینه به مقدار کافی در سلول هاي برگ تولید نمی شود و برگ ها رنگ پریده به نظر می آیند ابتدا فاصله بین رگبرگ ها زرد می شود و با شدت یافتن کمبود تمام سطح برگ زرد می شود. علائم زردي ابتدا در برگ هاي جوان و قسمت هاي بالاي گیاه ظاهر شده و با پیشرفت کمبود تمام گیاه را فرا می گیرد.
علائم کمبود در اوایل فصل رشد گیاهی، به خصوص اگر کمبود شدید باشد ظاهر می شود. اولین تاثیر این کمبود تاخیر در باز شدن جوانه هاي رویشی و زایشی درخت است که احتمالاً ممکن است تا یک ماه به تاخیر افتد.. وقتی جوانه هاي رویشی باز شدند برگ هاي انتهایی درخت کوچک و نکروزه می شوند و به صورت کلاف هاي ریز برگ و منگوله وار در می آید. برخی مواقع کمبود روي باعث کج و معوج شدن حاشیه برگ ها می شود در مواردي که کمبود روي خیلی شدید باشد، خشک شدن سرشاخه ها نیز پدید می آید و میوه پسته نیز روي شاخه هاي درخت آشکارا کوچک و قرمزتر از میوه سالم دیده می شود. به علت پویایی محدود روي در گیاه، اغلب نشانه های کمبود آن در بافت هاي جوان به چشم می خورد.
به علت تحرك کم منگنز در بافت هاي گیاهی علائم کمبود در بافت هاي جوان مشاهده می شود. علائم کمبود شبیه علائم کمبود آهن است با این تفاوت که در کمبود منگنز قسمتی از حاشیه برگ سبز باقی می ماند.
علائم کمبود مس در پسته در اواسط تابستان با سوختگی برگ نزدیک سرشاخه ها آغاز می گردد و چنانچه پیشرفت آن شدید باشد برگ درختان می ریزد و برگ هاي نارس و نورس نیز نوك سوخته شده و به شکل قلب در می آیند و شاخه های بالایی درخت به شکل عصا به سمت پایین می تابند.
در مناطق پسته کاري بعضی مناطق کمبود و مناطق بیشتري زیاد بود را نشان می دهند و این هم فقط با تجزیه آب، خاك، برگ تعیین می شود. از علائم ظاهري کمبود بور پیچیده شدن حاشیه برگ ها، تغییر شکل برگ به صورت فنجانی در اردیبهشت ماه پوکی محصول و عدم خوشه بندي مناسب را می توان نام برد. سوختگی حاشیه برگ ها از علائم زیاد بود و مسمومیت بور به شمار می آید.
