پسیل پسته(Agonoscena pistaciae)

تاریخ : 1400/4/12

ﭘﺴﯿﻞ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﭘﺴﺘﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ آﻓﺖ درﺧﺘﺎن ﭘﺴﺘﻪ ﮐﺸﻮر و آﻓﺖ ﮐﻠﯿﺪي اﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮل ﻣﺤﺴﻮب می‌شود، ﮐﻪ ﻫﺮ ﺳﺎل ﺧﺴﺎرت زﯾﺎدي را ﺑﻪ ﺑﺎغﻫﺎي ﭘﺴﺘﻪ ﮐﺸﻮر وارد ﻣﯽﮐﻨﺪ. در ﺣﺎﻟﺖ ﻃﻐﯿﺎﻧﯽ اﯾﻦ آﻓﺖ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺤﺼﻮل ﺳﺎل ﺟﺎري ﺑﺎﻋﺚ رﯾﺰش ﺟﻮاﻧﻪﻫﺎي ﺳﺎل آﯾﻨﺪه، رﯾﺰش ﺑﺮگﻫﺎ و ﺿﻌﻒ درﺧﺖ می‌شود.

 ﮔﯿﺎه در دوره رﺷﺪ و ﭘﺮ ﺷﺪن ﻣﻐﺰ ﭘﺴﺘﻪ، ﮐﻪ ﻣﺼﺎدف ﺑﺎ اواﺧﺮ ﺧﺮداد ﺗﺎ اواﺧﺮ ﻣﺮداد اﺳﺖ، ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻓﺖ دارد.

پسیل پسته از شیره پرورده درختان پسته تغذیه می کند. هم پوره پسیل و هم حشره کامل آن قادر به مکیدن شیره گیاهی در درختان پسته هستند. پوره های پسیل با فرو کردن خرطومشان در بافت گیاه بویژه برگ‌ها، اقدام به مکیدن شیره گیاهی در درختان پسته مینمایند. تغذیه پسیل از درختان، با ترشح ماده ای سفید رنگِی همراه است که شکرک یا عسلک نامیده می شود. یکی از خسارات مهم شیره خشک تشکیل ناقص مغز (پر نشدن کامل مغز) و گاها پوکی کامل (نبستن مغز) در دانه است. 
علایم اولیه خسارت شیره خشک در پسته بصورت ایجاد شکرک در سطح برگ‌ها و در مراحل پیشرفته تر زردی، خشک شدن و پیچیدگی برگ‌ها و برگریزی پیش از موعد مقرر در درختان پسته است. در هنگام طغیان شدید آفت در تابستان، اگر مبارزه صورت نگیرد خسارت شدیدتر خواهد بود بصورتی که جوانه های زایشی (گره های زایشی) سال آینده ریزش پیدا می‌کنند. گاهی اوقات خسارت پسیل آنقدر زیاد است که شکرک ایجاد شده علاوه بر برگ‌ها در زیر درختان هم قابل مشاهده است. برگریزی شدید در باغات آلوده یکی از علایم معمول خسارت پسیل پسته در تابستان است.

 


 

روش‌های مبارزه با این آفت

 

ﺷﺨﻢ زﻣﺴﺘﺎﻧﻪ

 

 ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺷﺨﻢ زﻣﺴﺘﺎﻧﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﭘﺴﯿﻞ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﭘﺴﺘﻪ در ﺑﻬﺎر ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﻣﯽﺷﻮد. ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺷﺨﻢ به صورت برگرداندن خاک به عمق 10 ﺳﺎﻧﺘﯽﻣﺘﺮي می‌باشد. این عملیات که می‌تواند تا حدودی موثر باشد باید از اواﺧﺮ آذر ﺗﺎ اواﯾﻞ اﺳﻔﻨﺪ ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد. ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺷﺨﻢ در ﻃﻮل ﻓﺼﻞ ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﻧﻈﺮ ﮐﺎﻫﺶ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺷﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻒﻫﺎيﻫﺮز و زﻧﺒﻮرﻫﺎي ﻫﯿﭙﺮﭘﺎرازﯾﺘﻮﯾﯿﺪ ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺎﺷﺪ.   

  

استفاده از کارت‌های ﭼﺴﺒﯽ زرد

 

یکی از روش‌های ﮐﺎﻫﺶ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﭘﺴﯿﻞ در ﺗﻠﻔﯿﻖ ﺑﺎ روشﻫﺎي دﯾﮕﺮ ﻣﺒﺎرزه ﮐﺎرﺑﺮد ﺗﻠﻪ می‌ﺑﺎﺷﺪ. ﺗﻠﻪ ﮔﺬاري در زﻣﺎﻧﯽ ﺑﺎﯾﺪ آﻏﺎز ﺷﻮد ﮐﻪ ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ زﻣﺴﺘﺎﻧﮕﺬران از ﻣﺤﻞﻫﺎيی ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽباشد که آفات از دوره زﻣﺴﺘﺎﻧﯽ ﺧﺎرج ﺷﺪه وﻟﯽ ﻫﻨﻮز ﺗﺨﻢرﯾﺰي ﻧﮑﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ زﻣﺎن ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً اواﺳﻂ اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎه ﻗﺒﻞ از ﺑﺎز ﺷﺪن برگ‌های پسته می‌باشد. زمان گذاشتن این تله‌های زرد در باغات حدود اواخر اردیبهشت تا اوایل خرداد است و تعداد آن بستگی به تعداد آفات معمولا در هر ردیف یک کارت است.

 

اﺳﺘﻔﺎده از ارﻗﺎم ﻣﻘﺎوم

 

 ﺑﺎ آﮔﺎﻫﯽ از ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ارﻗﺎم ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﯽﺗﻮان ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐﺗﺮي در ﺟﻬﺖ ﮐﺎﻫﺶ ﺧﺴﺎرت ﭘﺴﯿﻞ ﭘﺴﺘﻪ اﻧﺠﺎم داد. ﺗﺤﻤﻞ رﻗﻢ اﮐﺒﺮي ﺑﻪ ﭘﺴﯿﻞ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻢ اﺳﺖ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺻﻮرت ﮐﻪ در ﺷﺮاﯾﻂ ﻃﺒﯿﻌﯽ رﻗﻢ اﮐﺒﺮي جمعیت کم پسیل را نمی‌تواند تحمل کند و برگچه‌ها شروع به ریزش می‌کنند. رقم اﺣﻤﺪآﻗﺎﯾﯽ و ﮐﻠﻪﻗﻮﭼﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﻌﺪ از اﮐﺒﺮي ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﺎﻻﯾﯽ دارﻧﺪ. وﻟﯽ رﻗﻢ اوﺣﺪي ﺗﺤﻤﻞ ﺑﺎﻻﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ جمعیتﻫﺎي ﻣﺘﻮﺳﻂ اﯾﻦ آﻓﺖ دارد.

 

ﺣﻔﺎﻇﺖ از دﺷﻤﻨﺎن ﻃﺒﯿﻌﯽ

 

از دشمنان طبیعی این آفت زنبور ﭘﺴﯿﻼﻓﺎﮔﻮس، سن‌های شکارگر و بالتوری سبز هستند.

ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ در ﺑﺎغ اﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﺪم ﭼﺮاي دام و ﻋﺪم ﺷﺨﻢ در زﯾﺮ درﺧﺘﺎن و ﯾﺎ ﺟﻤﻊآوري ﺑﺮگﻫﺎي رﯾﺰش ﮐﺮده در ﮐﻒ ﺑﺎغ زﯾﺮ درﺧﺘﺎن و ﻧﮕﻬﺪاري آنﻫﺎ درون ﮐﯿﺴﻪ ﺗﻮري ﻣﺎﻧﻨﺪ(ﯾﺎ ﺳﺒﺪ ﺑﺰرگ) ﺗﻠﻔﺎت زﻣﺴﺘﺎﻧﯽ اﯾﻦ ﺣﺸﺮات ﻣﻔﯿﺪ را ﮐﺎﻫﺶ می‌دهد. ﮐﻔﺸﺪوزكﻫﺎي ﭘﺴﯿﻞﺧﻮار ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ و ﻏﺎﻟﺒﺎً ﺑﻪﻃﻮر دﺳﺘﻪ ﺟﻤﻌﯽ زﯾﺮ ﭘﻮﺳﺖ ﺗﻨﻪ درﺧﺘﺎن و ﯾﺎ زﯾﺮ ﮐﻠﻮﺧﻪﻫﺎ زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬراﻧﯽ می‌کنند.  

 

  ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻋﻠﻒ ﻫﺮز در ﺑﺎغ

 

کنترل علف‌های هرز بخصوص علفﻫﺎيﻫﺮز ﻫﺮز ﭘﻬﻦ ﺑﺮگ ﻣﯿﺰﺑﺎن ﺷﺘﻪﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ(ﺧﺎرﺷﺘﺮ، ﺷﯿﺮﯾﻦ ﺑﯿﺎن، ﯾﻮﻧﺠﻪ ﺟﺎرو، ﭘﻨﯿـﺮك) یکی از اقدامات تکمیلی می‌باشد.

 

ﺳﻤﻮم ﮐﻢ ﺧﻄﺮ

 

در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺘﻮان در ﻃﻮل ﻓﺼﻞ زراﻋﯽ و ﺑﻪ وﯾﮋه در اواﯾﻞ و اواﺧﺮ ﻓﺼﻞ از ﺳﻤﻮم ﮐﻢ ﺧﻄﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﮕﺰاﻓﻠﻮﻣﻮرون (ﮐﻨﺴﺎﻟﺖ)، اﺳﭙﯿﺮودﯾﮑﻠﻮﻓﻦ (اﻧﻮﯾﺪور) و اﺳﭙﯿﺮوﺗﺘﺮاﻣﺎت (ﻣﻮوﻧﺘﻮ) اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد ﻋﻼوه ﺑﺮ ﮐﻨﺘﺮل ﭘﺴﯿﻞ ﭘﺴﺘﻪ، دﺷﻤﻨﺎن ﻃﺒﯿﻌﯽ اﯾﻦ آﻓﺖ ﺣﻔﻆ ﻣﯽﮔﺮدند. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺻﺎﺑﻮنﻫﺎي ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ و ﻣﻮاد ﻇﺮﻓﺸﻮﯾﯽ (رﯾﮑﺎ) اﺛﺮ ﺟﻨﺒﯽ ﮐﻤﯽ روي دﺷﻤﻨﺎن ﻃﺒﯿﻌﯽ دارﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺮاي ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ اﯾﻦ آﻓﺖ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ و ﯾﺎ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺳﻤﻮم اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد. 

ﻣﺤﺪود ﺳﺎﺧﺘﻦ زﻣﺎن ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﺑﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ دﺷﻤﻨﺎن ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺣﻀﻮر ﻧﺪارﻧﺪ و ﯾﺎ در ﻣﺮﺣﻠﻪاي ﮐﻪ آﺳﯿﺐﭘﺬﯾﺮ ﻧﺒﺎﺷند ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ اﺛﺮ آﻓﺖﮐﺶﻫﺎ ﺑﺮ دﺷﻤﻨﺎن ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﯽﺷﻮد. دﺷﻤﻨﺎن ﻃﺒﯿﻌﯽ ﭘﺴﯿﻞ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﭘﺴﺘﻪ اواﯾﻞ ﻓﺼﻞ و اواﺧﺮ ﻓﺼﻞ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮي دارﻧﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ در اﺑﺘﺪاي ﻓﺼﻞ و اواﺧﺮ ﻓﺼﻞ ﺳﻢﭘﺎﺷﯽ ﮐﻤﺘﺮي ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد و در ﺻﻮرت ﻧﯿﺎز از ﺳﻤﻮم ﮐﻢ ﺧﻄﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد. در اواﺳﻂ ﻓﺼﻞ ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺎهﻫﺎي ﺗﯿﺮ و ﻣﺮداد ﮐﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ دﺷﻤﻨﺎن ﻃﺒﯿﻌﯽ ﮐﻤﺘﺮ اﺳﺖ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮔﯿﺎه ﻣﯿﺰﺑﺎن ﺑﻪ ﺧﺴﺎرت ﭘﺴﯿﻞ ﺣﺴﺎسﺗﺮ اﺳﺖ ﻣﯽ ﺗﻮان از ﺳﺎﯾﺮ ﺣﺸﺮه ﮐﺶﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد.  

 

 

منبع

سایت انجمن پسته ایران